علائم و چراغ‌های صفحه کیلومتر خودرو

علائم و چراغ‌های صفحه کیلومتر خودرو – رانندگی یکی از فعالیت‌هایی است که نیاز به توجه و مراقبت دارد، و یکی از بخش‌های مهمی که بسیاری از رانندگان ممکن است از آن غافل شوند، علائم هشدار دهنده در صفحه کیلومتر خودرو است. هر راننده‌ای، چه حرفه‌ای و چه مبتدی، باید با این چراغ‌ها آشنا باشد تا بتواند مشکلات احتمالی خودرو را در زمان مناسب شناسایی و حل کند. در این مقاله، قصد داریم به بررسی انواع مختلف چراغ‌ها و علائم هشدار دهنده در صفحه کیلومتر خودرو پرداخته و توضیح دهیم که هر یک از آن‌ها به چه معنی است و باید چگونه با آن‌ها برخورد کنیم.

صفحه کیلومتر چیست و چرا اهمیت دارد؟

صفحه کیلومتر (که معمولاً به عنوان صفحه آمپر نیز شناخته می‌شود) جایی است که در جلوی راننده قرار دارد و اطلاعات مهمی را درباره وضعیت خودرو به او ارائه می‌دهد. این اطلاعات شامل سرعت خودرو، وضعیت سوخت، دمای موتور، وضعیت سیستم ترمز، وضعیت باتری، و دیگر اطلاعات کاربردی است. در خودروهای مدرن، صفحه کیلومتر معمولاً به‌صورت دیجیتال طراحی می‌شود و اطلاعات بیشتری مانند مسافت باقی‌مانده تا پر شدن باک یا مدت زمان کارکرد موتور را نیز نمایش می‌دهد. در اینجا به بررسی اجمالی در مورد قسمت‌های مختلف صفحه کیلومتر می‌پردازیم

صفحه سرعت نگار (Speedometer):

این صفحه میزان سرعت خودرو را نشان می‌دهد. معمولاً در مرکز داشبورد قرار دارد و به راننده این امکان را می‌دهد که سرعت خود را در حین رانندگی نظارت کند تا مطمئن شود که در محدوده سرعت مجاز قرار دارد. در گذشته، صفحه کیلومترها معمولاً به‌صورت آنالوگ (دسته‌ساعتی) طراحی می‌شدند. در این نوع صفحه کیلومتر، عقربه‌ای روی یک دایره قرار داشت که سرعت خودرو را بر حسب کیلومتر بر ساعت (km/h) یا مایل بر ساعت (mph) نمایش می‌داد. اما در خودروهای مدرن، صفحه کیلومتر بیشتر به‌صورت دیجیتال طراحی می‌شود و سرعت به‌صورت عددی بر روی نمایشگر نشان داده می‌شود. این نمایشگر ممکن است بخشی از یک داشبورد دیجیتال و یا یک نمایشگر جداگانه باشد.

 نمایشگر وضعیت سوخت (Fuel Gauge):

این نمایشگر میزان سوخت موجود در باک را نشان می‌دهد. از آنجا که سوخت یکی از مهم‌ترین نیازهای هر خودرو است، توجه به وضعیت سوخت بسیار حائز اهمیت است. نمایشگر وضعیت سوخت معمولاً از یک سنسور در باک سوخت استفاده می‌کند که میزان سوخت موجود در باک را اندازه‌گیری می‌کند. این سنسور اطلاعات را به یک سیستم الکترونیکی منتقل می‌کند که میزان سوخت باقی‌مانده را به راننده نشان می‌دهد. در خودروهای قدیمی‌تر، این نمایشگر به‌صورت آنالوگ طراحی می‌شد که دارای یک عقربه بود. اما در خودروهای مدرن‌تر، نمایشگر به‌صورت دیجیتال است و میزان سوخت به‌طور دقیق‌تری نمایش داده می‌شود.

 دما موتور (Engine Temperature Gauge):

این ابزار دمای موتور خودرو را نشان می‌دهد و به راننده اطلاع می‌دهد که آیا موتور در دمای مطلوب قرار دارد یا خیر. دمای غیرعادی ممکن است نشان‌دهنده مشکلاتی مانند خرابی سیستم خنک‌کننده باشد. نمایشگر دمای موتور به‌طور معمول از یک سنسور دما استفاده می‌کند که در موتور خودرو نصب شده است. این سنسور دمای مایع خنک‌کننده (آب رادیاتور) را اندازه‌گیری کرده و اطلاعات را به سیستم الکترونیکی خودرو ارسال می‌کند. سیستم الکترونیکی سپس این اطلاعات را به نمایشگر دمای موتور منتقل می‌کند تا راننده بتواند دمای موتور را مشاهده کند. در خودروهای آنالوگ، نمایشگر دمای موتور معمولاً به شکل یک عقربه است که در مقیاس درجه سانتی‌گراد یا فارنهایت حرکت می‌کند. در خودروهای جدیدتر و دیجیتال، این اطلاعات به‌صورت عددی و دقیق در کنار یک نماد دما به نمایش در می‌آید.

 آمپر فشار روغن (Oil Pressure Gauge):

این ابزار فشار روغن در موتور خودرو را نمایش می‌دهد. سطح پایین فشار روغن می‌تواند به مشکلات جدی برای موتور منجر شود. آمپر فشار روغن معمولاً به‌صورت یک عقربه آنالوگ یا یک نمایشگر دیجیتال در داشبورد خودرو نصب می‌شود. این ابزار از یک سنسور فشار روغن استفاده می‌کند که در مسیر روغن موتور قرار دارد. سنسور فشار روغن مقدار فشار روغن را اندازه‌گیری کرده و آن را به سیستم الکترونیکی خودرو ارسال می‌کند. این اطلاعات سپس به آمپر فشار روغن منتقل می‌شود که به‌صورت یک عقربه یا عدد دیجیتال در داشبورد نمایش داده می‌شود.

 چراغ‌های هشدار (Warning Lights):

چراغ‌های هشدار، که در قسمت‌های مختلف داشبورد قرار دارند، به راننده اطلاع می‌دهند که مشکلی در سیستم‌های مختلف خودرو وجود دارد. این چراغ‌ها می‌توانند قرمز، زرد یا سبز باشند و هرکدام نشان‌دهنده نوعی مشکل هستند که نیاز به توجه دارد، توضیحات مربوط به رنگ های مختلف در انتهای مقاله توضیح داده شده است.

 چراغ چک موتور (Check Engine Light):

این چراغ که معمولاً به رنگ زرد یا نارنجی است، زمانی روشن می‌شود که مشکلی در سیستم موتور یا یکی از اجزای آن شناسایی شده باشد.

 چراغ ترمز (Brake Warning Light):

این چراغ نشان‌دهنده مشکلاتی در سیستم ترمز است، مانند کم بودن سطح روغن ترمز یا فعال بودن ترمز دستی.

 چراغ باتری (Battery Warning Light):

این چراغ معمولاً زمانی روشن می‌شود که مشکلی در سیستم شارژ خودرو وجود داشته باشد و ممکن است نشان‌دهنده خرابی دینام باشد.

 چراغ سیستم ABS (ABS Warning Light):

چراغ سیستم ترمز ضد قفل (ABS) زمانی روشن می‌شود که مشکلی در سیستم ABS خودرو وجود داشته باشد، که می‌تواند بر عملکرد ترمز تاثیر بگذارد.

 کنترل‌های دما و تهویه (Climate Control):

این قسمت شامل دکمه‌ها و نمایشگرهایی است که به راننده و سرنشینان این امکان را می‌دهد که دمای داخل خودرو را تنظیم کنند. همچنین، در برخی خودروها این بخش دارای کنترل تهویه و تصفیه هوا نیز است. این سیستم‌ها از طریق چندین حسگر (مانند سنسورهای دما و رطوبت) و مکانیزم‌های الکترونیکی قادر به تنظیم دمای داخل کابین هستند. در سیستم‌های خودکار، دما و سرعت فن‌ها به‌طور خودکار با توجه به شرایط مختلف تنظیم می‌شود.

تنظیم دما: برای تنظیم دما، سیستم می‌تواند از گرمای موتور یا گرمای تولیدشده توسط مبدل حرارتی برای ایجاد دمای مناسب استفاده کند. در سیستم‌های تهویه، کمپرسور کولر گاز مبرد را فشرده کرده و باعث کاهش دمای هوای داخل کابین می‌شود.

تهویه هوا: در این حالت، سیستم تهویه می‌تواند هوا را از خارج خودرو به داخل وارد کرده یا هوای داخل کابین را خارج کند. این کار باعث می‌شود هوای داخل خودرو تازه و باطراوت بماند.

کنترل رطوبت: سیستم‌های تهویه همچنین می‌توانند رطوبت داخل کابین را کنترل کنند تا از بخار شیشه‌ها و مشکلات دید جلوگیری کنند.

 ساعت و تاریخ (Clock and Date):

این ابزار به راننده زمان و تاریخ را نمایش می‌دهد و معمولاً در قسمت بالایی داشبورد یا در مرکز آن قرار دارد.

 نمایشگر اطلاعات خودرو (Car Information Display):

در بسیاری از خودروهای مدرن، نمایشگرهایی وجود دارد که اطلاعات بیشتری مانند مسافت باقی‌مانده تا پر شدن باک، وضعیت سیستم ناوبری، یا وضعیت سیستم‌های مختلف خودرو را نشان می‌دهند.

رنگ‌های مختلف چراغ‌ها و معنای آن‌ها

چراغ‌های هشدار معمولاً در سه رنگ اصلی به نمایش درمی‌آیند: قرمز، زرد (یا نارنجی) و سبز (یا آبی). هر یک از این رنگ‌ها معنای خاصی دارند و بسته به رنگ آن‌ها باید اقدامات مختلفی صورت گیرد.

چراغ قرمز: هشدارهای اضطراری

چراغ‌های قرمز معمولاً به این معنا هستند که مشکلی جدی در خودرو وجود دارد و باید فوراً اقدام کنید. ادامه رانندگی در این شرایط می‌تواند به‌طور جدی به خودروی شما آسیب بزند. برخی از مهم‌ترین چراغ‌های قرمز عبارتند از:

روغن: این چراغ نشان‌دهنده کاهش فشار روغن موتور است و اگر روشن شود، باید فوراً خودرو را متوقف کرده و روغن موتور را بررسی کنید.

ترمز: این چراغ ممکن است به دلایل مختلفی روشن شود، از جمله کم بودن روغن ترمز یا فراموشی پایین آوردن ترمز دستی.

دمای موتور: این چراغ به شما هشدار می‌دهد که دمای موتور بیش از حد بالا رفته است و باید سریعاً خودرو را خاموش کنید.

چراغ زرد یا نارنجی: هشدارهای فنی

چراغ‌های زرد یا نارنجی معمولاً نشان‌دهنده مشکلی هستند که فوراً خطرناک نیست، اما بهتر است آن‌ها را جدی بگیرید و مشکل را به زودی برطرف کنید. برخی از این چراغ‌ها شامل:

چک موتور: این چراغ می‌تواند به دلایل مختلفی روشن شود، از جمله نقص در سیستم اگزوز یا شل بودن درب باک.

فشار باد تایر: این چراغ نشان‌دهنده کم بودن فشار یکی از تایرها است.

باتری: این چراغ ممکن است نشان‌دهنده مشکلی در سیستم شارژ باتری باشد.

چراغ سبز و آبی: فقط اطلاع‌رسانی

چراغ‌های سبز و آبی معمولاً برای اطلاع‌رسانی به راننده استفاده می‌شوند که یک سیستم خاص فعال است:

راهنما (سبز): نشان‌دهنده فعال بودن چراغ راهنمای خودرو است.

نور بالا (آبی): این چراغ نشان می‌دهد که نور بالای خودرو روشن است.

کروز کنترل (سبز): نشان‌دهنده فعال بودن سیستم کروز کنترل است.

مهم‌ترین چراغ‌ها و نحوه برخورد با آن‌ها

 چراغ فشار روغن موتور

یکی از مهم‌ترین چراغ‌های صفحه کیلومتر، چراغ فشار روغن است. این چراغ معمولاً به‌صورت یک قوطی روغن با یک قطره نمایش داده می‌شود و زمانی روشن می‌شود که فشار روغن موتور کاهش یابد. این مشکل می‌تواند به دلیل کم بودن سطح روغن، خرابی پمپ روغن یا حتی نشتی روغن باشد.

راه‌حل: فوراً خودرو را متوقف کرده و سطح روغن موتور را بررسی کنید. اگر سطح روغن پایین است، آن را تکمیل کنید. در صورتی که مشکل ادامه یافت، باید به یک مکانیک مراجعه کنید.

 چراغ دمای موتور

چراغ دمای موتور نشان‌دهنده این است که موتور داغ کرده و نیاز به خنک شدن دارد. این مشکل ممکن است به دلیل خرابی ترموستات، فن رادیاتور یا قرار گرفتن خودرو در ترافیک طولانی مدت با کولر روشن ایجاد شود.

راه‌حل: فوراً خودرو را خاموش کرده و اجازه دهید موتور خنک شود. از باز کردن درب رادیاتور زمانی که موتور داغ است خودداری کنید، زیرا بخار یا مایع داغ می‌تواند منجر به سوختگی شود.

 چراغ چک موتور

چراغ چک موتور ممکن است به دلایل مختلفی روشن شود. برخی از این دلایل شامل شل بودن درب باک، نقص در سیستم اگزوز، یا خرابی سنسورهای موتور است.

راه‌حل: اگر این چراغ به‌طور مداوم روشن است، بهتر است با یک تعمیرکار مجرب مشورت کنید. اگر چراغ چشمک‌زن است، باید بلافاصله خودرو را به تعمیرگاه منتقل کنید.

نکات کاربردی برای رانندگان

به دفترچه راهنما توجه کنید: دفترچه راهنمای خودرو شامل اطلاعات مفیدی درباره چراغ‌های هشدار و نحوه برخورد با آن‌ها است.

به صداها و بوها دقت کنید: اگر چراغ هشدار روشن شد و صدای عجیب یا بوی سوختگی احساس کردید، فوراً خودرو را متوقف کنید.

ماشین را مرتب سرویس کنید: بسیاری از مشکلات خودرو به دلیل نگهداری نادرست یا سرویس نکردن به موقع به وجود می‌آید.

قبل از سفر طولانی، خودرو را بررسی کنید: وضعیت سیستم خنک‌کننده، ترمزها و فشار باد تایرها را چک کنید.

چراغ‌های هشدار را نادیده نگیرید: اگر چراغی مدت طولانی روشن باقی ماند، ممکن است به مشکلی بزرگتر تبدیل شود که باعث هزینه‌های بیشتر خواهد شد.

جمع‌بندی

چراغ‌های هشدار صفحه کیلومتر خودرو به‌عنوان زبان خودرو عمل می‌کنند. آن‌ها به راننده اطلاعات حیاتی درباره وضعیت خودرو می‌دهند و توجه به آن‌ها می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند. با دقت به این چراغ‌ها و فهمیدن معنای هر یک از آن‌ها، می‌توانید از سلامت خودروی خود اطمینان حاصل کنید و هزینه‌های تعمیرات ناخواسته را کاهش دهید.